پس از بلايا افراد درمعرض عوامل استرس زای متعددی قرار می گيرند. اين عوامل عبارتند از انواع آسيب های جسمی که باعث درد و ناراحتی می شود، نداشتن محل امن برای آسايش واستراحت، نبود موادغذائی لازم برای رفع گرسنگی وتشنگی، مواجهه با صحنه های دلخراش از قبيل جنازه اقوام وآشنايان، شنيدن صدای کمک خواستن افراد از زير آوار، تخريب ساختمانها و از دست دادن اموال و دارائی، که فشار زيادی را از نظر روانی بر فرد وارد می کند. استرسی که بر فرد در جريان بلايا وارد می شود به قدری ناتوان کننده است که تقريباً هر کسی را می تواند از پا درآورد. به دنبال بروز استرس شديد رواني ناشي از فاجعه، واکنش ها وعلائمی درافراد به وجود ميآيند كه ميتواند تأثير معكوسي روي عملکرد آن ها داشته باشند.
احتمال بروز حوادث و سوانح انسان ساخت، طبيعي و عمدي درتجمعات انبوه بسيار زياد مي باشد. از همين رو پيش از برگزاري آنها، نياز به توجه و برنامه ريزي جدي مي باشد . اين مهم نبايد ناديده گرفته شود كه تجمعات انبوه بزرگ، ممكن است جوامع را با خطرات جدي سلامت و شرايط امنيتي مواجه سازد كه خود مي تواند به موضوعي بين المللي تبديل شود .
تیم های امداد پزشکی در بلایا DMAT اولین مکانیسم برای پاسخ پزشکی در مناطق تحت تأثیر بلایا می باشد. اعضای این تیم ها شامل افراد حرفه ای مانند؛ پزشکان، پرستاران، تکنیسین های اورژانس پزشکی، داروساز، متخصصین مختلف بر اساس نیاز منطقه و پرسنل حمایتی می باشند که برای ارائه خدمات مراقبت پزشکی مانند؛ مراقبت از مصدومان ترومایی، سوختگی، زنان باردار، تروما در اطفال، اعمال جراحی، دیالیز و خدمات مربوط به مشکلات روان در زمان حوادث و بلایا طراحی شده اند.
نظام مراقبت (surveillance system) عبارت است فرایندی منظم و مداوم شامل گردآوری، تحلیل و تفسیر دادهها و همراه با انتشار به موقع و روشن نتیجه گیریها بین کسانی که لازم است بدانند تا بتوانند در باره آن اقدام کنند. این عمل یکی از پایه های اصلی همه گیر شناسی و بهداشت عمومی به حساب میآید.
در سال هاي گذشته در جهان حوادث و بلاياي طبيعي و انسان ساخت به وفور رخ داده و ميليون ها نفر را تحت تاثير قرار داده است. اگرچه ميزان وقوع بلايا در كشورهاي جهان متفاوت بوده اما اغلب كشورها در مواجهه با اين پديده قرار داشته و وقوع مكرر آن موجب تحميل خسارت هاي اقتصادي، اجتماعي، جسماني و رواني بر افراد اين جوامع گرديده است. يكي از اين پيامدها ابتلا به اختلالات روانی مي باشد كه در برخي موارد ممکن است منجر به خودكشي در این افراد گردد.
حمايت های روانی- اجتماعی در بلايای طبيعی جمعيت سالمی را هدف قرار می دهد که پاسخگوی يک واقعه غير معمول می باشند.
برنامه حمايت های روانی- اجتماعی در حوادث غيرمترقبه و بلايا مبتنی بر اصول اساسی زير می باشد:
حوادث ترافیکی از علل اصلی مرگ در سنین29-5سال است، بهنحویکه مطابق گزارش 2018 سازمان جهانی بهداشت، هرساله 1.35 میلیون نفر در اثر حوادث ترافیکی جان خود را ازدستداده و بین 20 تا 50 میلیون نفر مصدوم میشوند.