اثربخشی تیم مدیریت حادثۀ بیمارستانی (HIMT) هنگامی به طور چشمگیر افزایش مییابد که اعضای این تیم به یک مکان مناسب جهت هماهنگی فعالیتهای پاسخ دسترسی داشته باشند.

الف( ویژگیهای طراحی:

مکان و طراحی مرکز فرماندهی حادثۀ بیمارستانی (HCC) باید ویژگیهای زیر را منعکس کند:

1- دسترسی: از همۀ مناطق بیمارستان (البته نه در میان بخشهای عملیاتی مهم و نه قبل دسترسی برای عموم)

2- انعطاف پذیری: فضای کافی برای لوازم زندگی و مبلمان، خدمات و فناوری برای اسکان تیم مدیریت حادثۀ بیمارستانی.

3- امنیت: حفاظت از تأسیسات، افراد، سامانهها و تجهیزات ارتباطی و اطلاعات حساس؛ امکان تردد صرفا برای افراد مجاز.

4- قابلیت بقا: توانایی مقاومت در برابر مخاطرات محلی و اجتناب از مناطق داخلی که معمولا خطرناک هستند.

5- سازگاری: توانایی تبادل اطلاعات با سایر مراکز مشابه.

همچنین فضای ایدهآل برای HCC باید شامل موارد زیر باشد:

1-  اتاق عملیات اصلی برای هماهنگی میان اعضای تیم مدیریت حادثۀ بیمارستان. مکان جایگاههای اصلی کادر فرماندهی و عمومی (جایگاههای اصلی) باید توسط کارتهای پایه دار رومیزی (و یا تابلوی بالای سر) مشخص شود.

2- اعضای تیم مدیریت حادثۀ بیمارستانی، باید دسترسی به فضای کار کافی و دسترسی به ابزار لازم برای

کارشان )مطابق آنچه که در برگ شرح وظیفهشان مشخص شده( داشته باشند.

3- تا حد ممکن به یک سالن جلسات برای نشستهای خصوصی یا توجیهات کاری نزدیک باشد.

4- مکانهابی برای ارتباطات و استقرار وسایلی از قبیل تلویزیون، رادیو، تلفنهای متعدد، بیسیم و تجهیزات پشتیبان در نظر گرفته شود.

5- مکانهایی برای نمایشگرهای الکترونیک و نوشتاری و پروژکتور پیشبینی شود.

6- کمدهایی جهت نگهداری برنامهها، راهنماهای عملکردی، دستورالعملهای منابع، نقشهها، تدارکات و کیتهای تیم مدیریت حادثۀ بیمارستانی پیش بینی شود.

ب( تجهیزات و اقلام تدارکاتی مورد نیاز:

1- سامانه های صوتی مانند انواع تلفن (زمینی، همراه، ماهوارهای) و انواع رادیو (رادیو، انواع بیسیم رومیزی و دستی). در صورت لزوم باید آنتن و ریپیتر و این قبیل تجهیزات نصب شود.

2- سامانه های رایانهای با مودمهای خطوط آنالوگ/دیجیتال و وایرلس، سامانههای رایانهای با اتصال به شبکۀ داخلی بیمارستان. پورتهای دادۀ چندگانه باید برای همۀ رایانه ها فراهم شود، لذا همۀ باید امکان اتصال به شبکۀ داخلی و نیز شبکههای خارجی را داشته باشند.

3- تجهیزاتی برای دریافت برنامههای سراسری، مانند چند تلویزیون یا یک صفحۀ نمایشگر بزرگ که قادر به نشان دادن همزمان تصویر چند کانال تلویزیونی و AM/FM و رادیوهای هواشناسی.

4- تجهیزاتی برای نمایش دیداری اطلاعات حادثه؛ شامل پردۀ نمایش بزرگ برای پروژکتور، تختههای سفید، نقشه ها، نمودارها، و تختههای پایه دار نمایش نموردارها (مانند فلیپ چارت).

5- سایر وسایل اداری مورد نیاز مانند فرمهای از پیش چاپ شدۀ HICS و لوازم اداری عمومی مانند دستگاه پرینتر چندکاره (دارای امکانات نمابر و فتوکپی و اسکنر). این امر مهم است که به طور دورهای از این که تجهیزات HCC درست کار می کنند و اقلام مورد نیاز این مکان در دسترس هستند اطمینان حاصل کنید. کارکنان فناوری اطلاعات / سامانه های اطلاعاتی باید از روزآمد و عملیاتی بودن نرم افزارها و کارکردن نسخۀ اصل و پشتیبان (بکآپ) سامانه های ارتباطی اطمینان حاصل کنند.

ج( نیروی انسانی:

تعداد نیروی انسانی در HCC باید بر اساس اندازه و پیچیدگی حادثه انعطاف پذیر (قابل انقباض و انبساط) باشد. فرماندۀ حادثه سطح حضور کارکنان تیم مدیریت حادثۀ بیمارستانی را تعیین میکند. به طور کلی، علاوه بر فرمانده، دو سطح کارکنان تعیین میشود: کادر فرماندهی و کادر عمومی. سایر کارکنان در صورت وجود فضای کافی

میتوانند در HCC مستقر شوند؛ در غیر این صورت، باید در اتاقهای اطراف و نزدیک مستقر شوند. در چنین شرایطی، اعضای هر تیم میتوانند در اتاقی در نزدیکی HCC جمع شوند و یا در دفتر کار عادی خودشان مستقر شوند. به علاوه، متخصصین پزشکی – فنی و نمایندگان سازمانهای خارج از بیمارستان می توانند در HCC مستقر شوند؛ ولی اگر با محدودیت فضا مواجه بودید در مکانی نزدیک آن محل اسکان یابند. همچنین باید به تعداد کافی نیروی اداری پشتیبان برای کمک به کارکنان ارشد مدیریتی با مستندسازی و فعالیتهای ارتباطی در دسترس باشند، لذا باید آنها را برای رسیدگی به امور مهم آزاد گذاشت. برخی از بیمارستانها، این کارکنان را، اعضای "تیم حمایت از مدیریت حادثه" مینامند.این اشخاص، باید با دقت انتخاب شوند و متناسب با نقششان آموزش ببینند.

د( HCC جایگزین:

اگر HCC اولیۀ بیمارستان غیرفعال یا غیرقابل دسترسی شود، یک مکان جایگزین باید در دسترس باشد.این مکان باید از قب ساخته شده باشد و در EOP معرفی شده باشد. اگر فضای کافی در ساختمان اصلی موجود نباشد، میتوان از ساختمانهای پردیس اطراف یا حتی مکانهای نزدیک در خارج از بیمارستان استفاده کرد. برخی از بیمارستانها رویکرد "اتصال و اجرا" (Plug and Play) را ایجاد کردهاند که شامل ذخیره کردن اقلام اختصاصی در هر مکان )مانند جلیقهها، برگههای شرح شغل، لپتاپ، کاغذ، لوازمالتحریر، EOP ( در کمدهای طبقه دار (شبیه ترالی کد) یا کیفهای دارای جاهای جداگانه که به راحتی قابل حمل به مکان HCC هستند میباشد. بیسیمها و سایر فناوریهای قابل حمل نیز میتوانند به شیوۀ مشابهی نگهداری و به HCC حمل شوند. در تمرینها باید فعالسازی HCC جایگزین نیز دیده شود تا با آن آشنا و از درست کار کردن آن مطمئن شوید.

منبع: کتاب HICS کالیفرنیا 2014 - صفحات 55 تا 57

ترجمه: دکتر علی نصیری ، دکترای تخصصی سلامت در حوادث و بلایا